Peynir, süt, yoğurt, ayran, tereyağı, süt tozu gibi ürünlerin işlenmesi ve güvenli bir şekilde depolanması için paslanmaz tank ve yardımcı ekipmanlarına/makinelerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Tasarımdaki en önemli etken sıcaklık ve hijyenik koşullarının sağlamasıdır.
Ham Süt Depolama Tankları; Paslanmaz AISI304L malzemeden imal edilirler. Sütün bozulmaması için bir soğutma ceketi ve homojenize yapısının koruması için de bir karıştırıcı mevcuttur.
Pastörizasyon Ünitesi; Sütün içindeki bakterileri yok etmek için 75 ºC‘de birkaç saniye ısıtılıp, hızlıca 4 ºC’ye soğutulmasında kullanırlar. Genellikle borulu ya da plakalı eşanjörler yardımıyla yapılırlar.
Yoğurt Mayalama Tankları; Pastörize edilen süt 42 ºC‘de ısıtılıp birkaç saat sabit sıcaklıkta tutularak bu tanklarda mayalandırma işlemi yapılması sağlanarak nihai ürün yoğurt elde edilir. Ürünün homojenize olması için bir karıştırıcı bulunmaktadır.
Tereyağı Üretim Makineleri (Churner); Büyük bir tambur veya silindirik kap içinde, yüksek hızlı karıştırıcılar sayesinde, yağı ve ayranı birbirinden ayırır.
Peynir Üretim Tankları ve tekneleri; Peynir üretiminde kullanılan bu paslanmaz tanklarda süt, belirli bir sıcaklığa ısıtılır, mayalanır ve ardından pıhtılaşan süt kesilir ve preslenir.
Homojenizatör; Süt, homojenizatörde yüksek basınç altında tutulur ve bu süreçte içerisindeki yağ kürecikleri küçültülerek homojen bir sıvı haline getirilir.
Süt Kurutma Makinesi (Spray Dryer); Süt, ince damlacıklar şeklinde püskürtülerek sıcak hava ile temas eder. Su buharlaşır ve geriye süt tozu kalır.
CIP (Cleaning in Place) Sistemleri; Tank ve boru tesisatlarının içini kostik ya da gıdaya uygun diğer temizlik solüsyonları kullanılarak otomatik yıkama yapar. Yıkama işlemi genellikle 4-5 aşamada gerçekleştirilir.
Ön Durulama (Pre-Rinse); Temiz su 40-50 ºC’de 5-10 dakika basınçlı olarak sisteme verilerek kalıntıları süpürür.
Alkali Yıkama (Caustic Wash); Alkali solüsyonu ısıtılmış su (genellikle 70-85 °C) ile sistemin içinde 20-30 dakika dolaştırılır. Bu aşama, sistemde biriken yağ ve protein kalıntılarını çözer ve temizler.
Ara Durulama (Intermediate Rinse); Alkali yıkama sırasında kullanılan kimyasallar ve çözülen kalıntılar temiz su ile temizlenir. Bu işlem yaklaşık 10 dakika sürer.
Asit Yıkama (Acid Wash); Asidik çözelti, genellikle 60-70 °C’de 20 dakika kadar sistem içinde dolaştırılır. Bu aşama, mineral kalıntılarını ve paslanmaz çelik yüzeylerde oluşabilecek mineral tortularını çözer.
Son Durulama (Final Rinse); Temiz ve genellikle sıcak su ile sistem durulanır. Bu aşamada herhangi bir kimyasal kalıntı kalmaması sağlanır. Genelde 50-60 °C’de su 15 dakika kadar uygulanır.
CIP Sistemi Kullanımı Alanları; Süt ve süt ürünleri tesislerinde pastörizasyon hatları, süt depolama tankları, peynir tekneleri ve boru hatlarının temizlenmesinde kullanılır.
CIP sistemi, modern gıda ve içecek tesislerinin hijyen standartlarını korumak için önemli bir sistemdir.